Otomotiv ile geçen 81 yıllık bir ömür...
MUZAFFER MERMER EFSANESİ (2)
YAKIT TAŞIMACILIĞINDAN YOLCU TAŞIMACILIĞINA
Bölgede gelişen nakliye faaliyetleri petrol istasyonlarının kurulumunu gerektirdiğinden nakliye konusunda yerli ve tecrübeli olan Mermer ailesine Türk Petrol’den petrol taşımacılığı için bir teklif gelir. “İki kamyon alın, petrolü siz taşıyın” önerisinde bulunurlar Muzaffer Bey’e. O ise “Kamyonları birlikte alalım, sadece sizin taşımalarınızı yapalım” diye karşı öneride bulunur. Bu şekilde anlaşma yapılır ve yakıt taşımacılığına da başlanır; fakat iki yıl sonra işi tamamen Türk Petrol’e devrederek sadece otobüs taşımacılığına konsantre olmaya karar verir.
Muzaffer Bey Kırşehir’deki olanaklar doğrultusunda hareket sahasının daralacağının farkına varmıştır. Ticarî imkânlarını genişletebilmek ve o dönemde lise çağına erişmiş olan evlâtlarının eğitimlerini daha iyi olanaklar doğrultusunda tamamlayabilmelerini sağlamak için 1958 yılında Kırşehir’deki taşımacılık faaliyetlerini kardeşi Rasim Mermer’e devrederken Ankara’ya veya İstanbul’a gelmeyi düşünmektedir. Çocuklarını toplayıp aile meclisi olarak kur’a çektiklerinde sonuç üç kere İstanbul çıkar.
Ortak karar doğrultusunda rota belirlendiğinde Muzaffer Bey Sirkeci bölgesinden bir otel ve hemen altında bulunan dört dükkânı satın alarak işlerinin büyük bir kısmını İstanbul’a taşır. Kırşehir’de devam ettirmekte oldukları Dodge, Bedford, Inter ve Renault bayilikleri bölgedeki otomobil satışlarının düşük seviyelerde olması sebebiyle piyasanın en büyük dilimini oluşturan İstanbul bölgesinde sürdürmeye karar verir. Böylece Beşiktaş, Balmumcu bölgesindeki benzin istasyonunu satın aldığında Mermerler Otomotiv’in temellerini atarak İstanbul’da otomotiv piyasasına damgasını vurma yolunda en önemli hamlesini gerçekleştirmiş olur. Muzaffer Bey Kırşehir’de mevcut bayiliklerini İstanbul’a taşımakla ile işe başlar. Showroom’un bulunduğu Barbaros Bulvarı İstanbul’un ve otomotiv piyasasının hareketliliğine ayak uydurabilecek bir konumda bulunduğundan hem alıcılar, hem de distribütörler açısından göz doldurucu bir pozisyona sahiptir.
MİTSUBİSHİ'DEN SONRA KARAR: MAZDA
Satış noktası olarak oldukça avantajlı bir konumda bulunan ve kendisini otomotiv konusunda İstanbul’da da kanıtlamaya başlayan Mermerler Grubu böylece ilerleyen yıllarda Mitsubishi’nin mümessili Sabancı Grubu’yla temasta bulunur. Mitsubishi’nin İstanbul’da tek satış noktası olmak konusundaki talepleri olumlu bir karşılık bulur. Mitsubishi bayiliği ile İstanbul’da iki yıl boyunca büyük bir satış grafiği yakalayan ve marka bilinirliğine katkıda bulunan Mermerler Grubu diğer bayiliklerin de açılmasıyla birlikte atılımlarını farklı bir markayla bu sefer distribütörlük alanında sürdürmeye karar verir. Hedefine uzakdoğulu bir marka olan Mazda’yı koyan Muzaffer Bey ve oğulları 1985 yılında bu markaya talip on dört firma içerisinden sıyrılarak Türkiye pazarı için yeni bir girişim olan Mazda ile Türkiye distribütörlüğü anlaşmasını imzalarlar. O tarihe kadar Japon arabalarının Türk pazarında satılamayacağını düşünen Mazda yetkilileri Mitsubishi’nin özellikle de İstanbul’daki satış grafiklerinden etkilenerek Mermerler ile görüşmeye karar verirler.
1986 yılında Mazda-323 sedan ve hatchback araçları ile Türkiye pazarına giren Mermerler Grubu bir ilk’e imza atarak Japon binek otomobilini Türkiye’ye direkt getirme cesaretini gösterirler. Araçlar ilk etapta satılmaz. Tüketicinin uzakdoğu otomobillerine “Japon işi” önyargısıyla yaklaştığı dönemlerde yaşadıkları zorlukları dile getirdiği bir röportajında “Yüz araçtan on tanesi satılıyor; doksanını stoğa koyuyorduk” diye belirtiyor Muzaffer Bey. Ciddî sıkıntıların bulunduğu bir dönemden geçip 90’lı yıllara gelindiğinde Mazda otomobilleri Türkiye pazarında ciddî bir patlama yaratırlar. O yıllarda Mazda 323 ve onu izleyen 626 modeliyle inanılmaz bir satış grafiği yakalayan Mermerler Otomotiv Mazda’yı Türkiye’de iyi bir noktaya getirir ve uzakdoğu otomobillerinin de batıda üretilen araçların standardında ve kalitesinde olabileceğini ortaya koyarak Türk Otomotiv pazarında bir ilki başarmanın gururunu yaşar. Türkiye çapında 90’ın üzerinde bayi ve servis ağıyla gerçekleştirdikleri çalışmalar meyvelerini verir. Mazda sadece Türkiye’de değil, ortadoğu ve Balkanlar’da da belirli bir noktaya getirilmiştir.
MEMLEKETİ KIRŞEHİR'İ DE UNUTMADI
Muzaffer Bey’i tüm bu gelişmeler doğrultusunda kendisini otomotive adamış bir şahsiyet olarak algılamak yanlış bir düşünce olmayacaktır. Kırşehir’de başlayan ve uluslararası boyutlarda yankı uyandıran girişimciliği otomotiv dünyasına ve ailesine bir örnek oluşturmuş ve başkalarının “risk” addedip cesaret edemediği kulvarlarda başarı kazanmanın haklı gururunun bir ilke olarak yaşatılmasına önayak olmuştur. Onun izinden giden jenerasyonlara bıraktığı miras ile sabırla ve çok çalışmayla sadece otomotiv sektöründe değil, turizm, inşaat, alışveriş merkezi işletmeciliği veya herhangi bir konuda da başarılı olunabileceğini kanıtlamış bir öncü haline gelmiştir.
Tıpkı diğer Anadolu kentlerinin de kendi bünyelerinden yetiştirdikleri atılımcılar gibi Kırşehir de kendi adına okul ve cami yaptıran, Kırşehir’de lâstik fabrikası kurma amacıyla Oralsan (Orta Anadolu Lastik Sanayii A. Ş.)’ın kurulmasına öncülük yaparak bölge sanayiine destek vermek için çalışmalarını çeşitli alanlar da sürdürmüş olan Muzaffer Mermer birçok derneğin başkanlığını da yürütmüş, bu arada 1950’li yıllarda Kırşehir’den politikaya bile atılmıştır. Muzaffer Mermer çok uzun ömürlü görmediği ve alışamadığını belirttiği politika serüvenine sadece Kırşehir’e olan sevdasından ötürü girdiğini belirtmeden geçemiyor ve “Herkes elinden geldiğince bölgesine yatırımda bulunsa memleketin kalkınmaması için bir sebep kalmaz” diyerek Anadolu kentlerinin yatırımcılara ne derece muhtaç olduğunu vurguluyordu. Muzaffer Mermer'in Kırşehir'e bıraktığı eserleri burada tek tek saymak da yersiz olur.
27 Mayıs 1960 ihtilâli öncesi ülkenin anarşiyle boğuştuğu aylarda İstanbul, Kartal Maltepe'de tank teğmeni olarak görev yaparken kıt'adan izin aldıkça o yılların tek otobüs firması "Mermerler" ile diğer şehirlerarası yolcu otobüsleri için açık hava terminali konumundaki Sirkeci, Orhaniye Caddesi üzerinde bulunan ilk iş merkezinde Muzaffer Mermer'i ziyaret ederdim. Mermer yıllar sonra hayata gözlerini yummasına yakın aylarda doğum yeri Erzincan Kemaliye'ye iki yüksekokul, lise, 150 ve 450 öğrenci kapasiteli iki yurt yaptıran ünlü iş adamı Hacı Ali Akın'la birlikte Kırşehir'e sanki veda etmeye gelmiş gibiydi. Bu son gelişinde hasret giderdiğim, bu arada Kale'deki çay bahçesinde doyulmaz sohbetinde bulunduğum, 2005 yılının Mayıs ayında aramızdan ayrılan Muzaffer Mermer’in hayatı da her âdemoğlunun hayatı gibi okul sıralarından müsamere salonlarına, şehrin caddelerinden tüm ülkeye, belki de dünyaya yayılan bir türkü olur çok uzun yıllar…
(Yazının hazırlanmasında Dünya Kırşehirliler
Derneği'nin web sitesinden yararlanılmıştır.)
BEN YAZDIM, MUZAFFER MERMER İMZALADI
Kırşehir'e kim gelirse gelsin Kırşehrimizin yarım asırlık ünlü fotoğrafçıları Arif ve Mustafa Çoban kardeşlerin stüdyosuna uğrayıp hal hatırlarını sormadan ve bir çaylarını içmeden geçemez. Medarı iftiharımız Muzaffer Mermer bundan 31 yıl önce 1990 yılı Ekim ayında Kırşehir'i ziyaretinde yine "Foto Aile"nin stüdyosuna uğramış, bu ziyaret sırasında ben de hazır bulunmuştum. Koyu bir sohbetten sonra Muzaffer Mermer "Stüdyo Aile"nin anı defterine hislerini yazmak isteyince yazımın güzel olduğunu söyleyerek yazım işini bana bırakmışlardı. İşte, o ziyaret sırasında Muzaffer Mermer'in benim yazımla kayda geçirdiği duygu ve düşünceleri...
Kendisini bu vesileyle bir kere daha sevgi ve özlemle anıyoruz.
MUZAFFER MERMER NE SÖYLEMİŞTİ?
Muzaffer Mermer "Stüdyo Aile"yi ziyaretinde anı defterine yazmam için şunları söylemişti:
"Çok sevdiğim ve saydığım hemşehrilerimin Kırşehrimizde böyle büyük ve faydalı eser vücuda getirmelerinden büyük iftihar duydum. Fotoğrafçılık sanatına yaptıkları hizmetler unutulmayacaktır. Uzun yıllardan beri kendilerini bu mesleğe adayarak Ahi Evran-ı Velî'nin sanatkâra verdikleri değeri kendi memleketlerinde ispatlamışlardır.
"Arif ve Mustafa Çoban kardeşleri tebrik ediyor, işlerinde daha iyi muvaffakiyetlerin daim olmasını diliyorum." 30.10.1990
Mermerler Yatırım ve Pazarlama A. Ş.
Mazda Türkiye Mümessili
MUZAFFER MERMER
