1975-2015 yılları arasında tam 40 yıl bir Dışişleri Bakanlığı diplomatik kariyer memuru olarak Belçika, İran, Almanya (2 defa), Polonya, Gürcistan , Ukrayna (2 defa), ABD (defa) ve Avustralya’da görev yaptım.
Dışişleri Bakanlığı’nın İstanbul Temsilciliği, Ulaştırma Bakanı ile Dışişleri Bakanlığı ve Başbakan Yardımcısının Danışmanı olarak vazife ifa ettim.
Bazı dış misyonlarımızda da Eğitim, Çalışma ve Sosyal Güvenlik ile Ticaret Ataşelerine geçici olarak bir süre ve vekalet ettim.
Eskiden Ticaret Ataşe ve Müşavirleri Ticaret Bakanlığı Dış Ticaret Genel Sekreterliği, Dış Ekonomik İşler Bakanlığı, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı veya Dış Ticaret Müsteşarlığına bağlıydılar ve dörtlü bazen beşli kararnameyle yurtdışına diplomatik statüde atanıyorlardı. (Cumhurbaşkanlığı Hükümet sistemiyle tek imzayla ve Sayın Cumhurbaşkanımızın imzasıyla atanıyorlar.)
Viyana diplomatik sözleşmesi gereğince Başkonsolosluklara atanan Ticaret Bakanlığı elemanları ATAŞE, Büyükelçilik veya Daimi Temsilciliklere atanan Ticaret Bakanlığı elemanları MÜŞAVİR olarak atanırlar.
Ataşe veya Müşavirlerin Başkonsolosların veya Büyükelçilerin yani misyon şeflerinin emrinde görev yapmaları kanun gereği olmasına rağmen , hiç bir Ticaret Ataşesi veya Ticaret Müşavirinin misyon şeflerini takmadıklarına üzülerek yakinen şahit oldum.
Belçika Brüksel’deki Ticaret Müşaviri yetersiz ve ofisi de ayrı binadaydı.
İran Urumiye’de Ticaret Ataşeliği yoktu.
Almanya Nürnberg’de 2 defa görev yaptım.
Almanya Nürnberg’deki Maliye ve Ticaret Ataşeleri çok yetersizdi ve lisan bilgileri sıfırdı.
Polonya Varşova Büyükelçiliğimizdeki Ticaret Müşaviri ve Ticaret Müşavir Yardımcısı fena sayılmazlardı.
Tiflis Büyükelçiliğ yeni hizmete girdiği için Ticaret Müşaviri yoktu.
Ukrayna Kiev Ticaret Müşaviri kendisini dev aynasında görüyordu.
ABD Houston Başkonsolosluğumuzda Ticaret Ataşesi yoktu.
Avustralya Melburn’daki Ticaret Ataşesi ortaokul ingilizce öğretmeni ve profesyonel turist rehberiydi.
İngilizcesi iyiydi fakat memur zihniyetiyle hareket ediyordu.
Eski Ticaret ve Sanayi Bakanlığı Müsteşarı Ali Boğa daha önce Melburn’da Ticaret Ataşeliği yapmış. Türk cemaati Ali Boğa’dan çok memnundu.
Ticaret Bakanlığı Hazine ve Maliye Bakanlığından 240 tane yurtdışı için Ataşe veya Müşavir kadrosu almış.
Sanki 2’inci bir Dışişleri Bakanlığı gibi.
Benim şahsi kanaatim devlet memuru ticaretten kesinlikle anlamaz.
Yurtdışına atanacak Ticaret Ataşelerinin ve Müşavirliklerinin objektif ölçüler içerisinde TOBB tarafından seçilen uzman kişiler tarafından birer yıllık sözleşmelerle atanmasının uygun olacağını düşünüyorum.
Avustralya’nın İstanbul Ticaret Ataşesi bir zamanlar T.C. vatandaşıydı ve sözleşmeli olarak atanmıştı.
Başarılı olan Ticaret Ataşe ve Müşavirleri yurtdışında en fazla 3-4 yıl arasında görev yapmalıdırlar.
Yurtdışında görevli bazı Ticaret Ataşelerinin yurtdışındaki misyon şeflerine yani Başkonsolos ve Büyükelçilere “ Ben Merkez’de Müsteşar, Müsteşar Yardımcısı, Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcısı veya Daire Başkanıydım diye çemkirdiklerine de yakinen şahit oldum.
Öte yandan yurtdışına atanan Eğitim, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Din Hizmetleri, Kültür ve Turizm veya diğer Ataşe ve Müşavirlerin çoğunun temsil kabiliyetinden yoksun ve yabancı dil bakımından yetersiz olduklarını maalesef teyiden yüksek bilgilerine saygılarımla sunuyorum. (devamı var)
