Dostluk, insanın yalnızlığını paylaşan, sevinçlerini çoğaltan, acılarını hafifleten bir bağdır. Bir bakıma insanın kendisini başka bir yürekte görme hâlidir. Aristoteles’in dediği gibi, "Dost, insanın ikinci benidir."
Dostluk, insan hayatının en kadim ve en değerli bağlarından biridir. İnsan, yalnızlığını aşmak için değil; kendisini bir başkasında bulmak, yüreğini paylaşmak için dost arar. Dost, sadece yanımızda olan değil, içimizde yer eden kişidir.
Ne var ki, dostluğun kaynağı üzerine düşündüğümüzde iki yol karşımıza çıkar:
Çıkar ve ilke. Çıkar üzerine kurulan dostluk, fayda bittiğinde tükenir. Bir menfaat, bir iş, bir kazanç için yakınlaşan insanlar, çıkarın yokluğunda yabancıya dönüşür. Bu bağ, saman alevi gibi parlar ve söner.
Oysa ilkeye dayanan dostluk, daha derin ve kalıcıdır. Burada ortak değerler, güven, sadakat ve erdem vardır. İnsanın insanda kendi yansımasını bulması, onun iyiliğini kendi iyiliği gibi istemesi bu dostluğu ayakta tutar. Böyle bir bağ, zamanın sınavını da, hayatın zorluklarını da aşar.
Tarih boyunca çıkar dostluğunun üç kaynağı olduğu söylenmiştir:
1. Çıkar dostluğu :Menfaat, ihtiyaç veya fayda üzerine kurulan bağdır. İş dünyasında, siyasette veya gündelik hayatta sıkça görülür. Fakat bu tür dostluk, menfaat tükenince çöker.
2. Haz dostluğu :Ortak zevk, eğlence, güzel vakit geçirme üzerine kuruludur. Birlikte gülmek, gezmek, eğlenmek dostluğu doğurur ama zamanla değişebilir.
3. İlke ve erdem dostluğu :Gerçek dostluk burada başlar. Karşılıklı çıkar ya da keyiften öte, birbirinin karakterini, değerlerini sevmek ve güvenmek söz konusudur. Bu bağ, zamanın ve mesafenin yıpratamadığı dostluktur.
Hakiki dostluk ilke ve değerler üzerine kuruludur. Menfaatin ötesinde, “Ben dostumun iyiliğini kendiminki gibi isterim” diyebilmektir. Çıkar dostluğu gelip geçicidir; ilke dostluğu ise insana hem ahlâkî hem de ruhsal bir sığınak sağlar.
Sonuçta dostluk menfaatin değil; samimiyetin, ahlâkın ve ortak değerlerin ürünüdür. Çıkar dostluğu geçicidir, ilke dostluğu ise ömürlüktür. Gerçek dostluk, insanın kendisini bir başkasında bulduğu en sahici aynadır.
Yani özetle:
Çıkar için olan dostluk bir gün biter.
İlke için olan dostluk ise insanın ömrüne eşlik eder.
Sevgi ve saygılarımla
