Kırşehir Çiğdem Haber Portalı’nda tanıttığımız Kırşehir’in Kaman İlçesi’nin tarihçesi yazımızın devamı sizlerle.
Kırşehir’in ilçe ve köylerinin tarihini, yöresel lezzetlerini, gelenek ve göreneklerini okuyucularımıza aktarmaya devam ediyoruz. İşte Kaman’ın bilinmeyenleri yazımızın devamı…
MÖ 3000 yılından bu yana yaklaşık 5000 yıllık bir yerleşim geçmişine sahip olan ilçe, Kaman adını Roma ve Bizans çağlarında yöreye gelen "CHNAMANE" adının Türkler tarafından Kaman olarak kullanılmasından almıştır. Bir rivayette ise MÖ 1200-2200 yılları arasında Kızılırmak civarında yaşamış olan Etiler' (Hititler) den gelmektedir. Bir başka çalışmaya göre ise Osmanlı 1520 tahrir defterlerinde adı geçen "Kaman" adlı, Dulkadirlilerin bey soyundan inen bir türkmen cemaati şimdiki Gökeşme mevkine yerleşmiştir. Daha evvel Kaman'a yerleşmiş olan Cıbıruşağı, Camızuşağı, Yahyabeyuşağı Taşkınlar, Dağlar adlı Türkmen aileleri ise adı geçen daha büyük ve güçlü olan bu cemaati su kaynakları bakımından zengin olan bu bölgeye davet etmiştir. Kaman obası bu teklifi, "Geliriz, ama oranın adını da Kaman koyarız." diyerek kabul etmiştir. Kaynaklarda da bu yüzyıllardan sonra Kaman ismi bir yer olarak gözükmeye başlar. Kamanda yer alan yukarıdaki oymakların bugün yaşayan torunları olan aileler de bu teoriyi doğrulamaktadır. Adı geçen ailelerin soy adları, Cıbıroğulları(Şahin), Camızuşağı (Yaman), Yahyabeyuşağı (Turgut), Kaman (Kamanlıoğlu) Cemaati (Kaman, Maraş), Taşkın, Dağ olarak günümüzde de devam etmektedir.
İlçe zaman dilimlerine göre uzun yılar Hititler, Frigler, Asurlular, Persler, Roma ve Bizanslılar ile Mengücekoğulları, Eretna, Karaman ve Dulkadiroğulları Beyliklerinin hakimiyetleri altında kalmıştır. Bugün 41 köy, 10 kasaba ve 1232 km2'lik bir yüzölçüme sahip olan Kaman; 11. yüzyılda Oğuz boylarının Türk ve İslam olarak Konar-Göçer veya yerleşik hayatı tercih ederek bu yörede yaşamaya başlamaları ve bu Türkmen özünü o günden bu yana devam ettirdiklerinin bir simgesidir. 1985 yılından bu yana Japonlarca kazı yapılan ve 5 binden fazla tarihi eser bulunan Kaman Çağırkan Kalehöyük Kazı Alanında halen çalışmalar devam etmektedir.
1924 yılında belediyelik olan Kaman, 1 Eylül 1944 tarihinde ilçe haline getirilmiştir. Kırşehir 'in ilçeye dönüştürülmesi sebebiyle kısa bir süre Ankara'nın bir ilçesi olmuştur. Kırşehir yeniden il olunca tekrar Kırşehir'e bağlanmıştır.
Çağdaş yaşam tarzı, doğal güzelliği ve tarihi değerleriyle Anadolu'nun incisi konumundaki, cevizin vatanı olarak bilinen Yeşil Kaman, bağlı bulunduğu il olan Kırşehir'e 52 km. uzaklıktadır. İlçe, kuzeyindeki Keskin, güneybatısında Şereflikoçhisar, doğusunda Akpınar ile güneydoğusunda merkez ilçe, batısında Çelebi tarafından çevrilmiştir. Tarihi İpek Yolu üzerindeki ilçe, Atatürk'ün Samsun'dan Ankara'ya gelişi (25 Aralık) sırasında kullandığı güzergahtadır. Kapadokya Bölgesi'nin ilk ayağı olan Kaman'ın 27 kilometre güneyinden Ankara-Pozantı yolu geçmektedir. Yine ilçenin 15 kilometre kuzeyinden D-765 Ankara-Kayseri yolu geçmektedir.Ormanlardan yeterince nasibini alamayan ve karasal ikliminin tümüyle yaşandığı Kaman ve yöresinde bitki örtüsü bakımından dağlar çıplaktır. Ancak köylerinin orman dışı arazilerden oluştuğu ilçede; kavak, söğüt ve diğer meyve ağaçları sadece yaz aylarında yörenin yeşillik görünümünü sağlamakla yetinirler. Merkez ve kasaba belediyelerince gerekli ağaçlandırma çalışmalarının sürdürülmekte olduğu Kaman'ın Ömerkahya, Yazıyolu ve Bayındır köyleri ile Hamit kasabası sınırları içerisinde yer yer meşe koruluklarını görmek mümkündür.
Kaman Baraj ve gölleri
İlçede tarım ve hayvancılığın ileri gitmesinde işlev gören 1 baraj gölü, 9 sulama göleti bulunmaktadır. Tüm yöre halkının yararlanmakta olduğu, başta Hirfanlı Baraj Gölü olmak üzere Karahabalı, Gökeşme, Darıözü, Bayramözü, Sarıömerli, Çiftlik, Karakaya,Savcılı Büyükoba göletleri bulunur.
Kamanda Ceviz Festivali
Kaman'ın cevizi meşhur olduğu için her yıl adına festival düzenlenmektedir. Kaman Ceviz Kültür ve Sanat Festivali, her yıl Ekim ayının ilk Cumartesi ve Pazar günleri düzenlenmektedir.
Kaman halkı
İlçede yaşamını sürdüren halkın büyük bir çoğunluğu tarım ve hayvancılık ile ilgilenmektedir. İlçede nüfus öğrenim gören kültürel değerleri benimsemiş sosyal aktivitelere önem gösteren, dans, müzik ve çalışma konusunda aktif olan bir halktır. İnsanları cömert ve yardımsever olmalarıyla bilinir.
Kaman düğünleri
İlçede düğünler sabah saatlerinde davul zurna eşliğinde başlayıp yanı sıra saz ve türkülerle eğlenceli geçmektedir. Kamanlu gençler dans yeteneklerini düğünlerde göstererek düğün içerisinde ayrı bir ahenk oluşturur. Kamanda düğünler zaman zaman 2 ila 3 gün olmak üzere değişmektedir. Kamanda düğünler bayrak kaldırmayla başlar, ertesi gün kına gecesi yapılır, ertesi gün düğün yapılır ve sonraki günün sabahında gelin alınır ve düğün merasimi sona erer. Düğünler yemekli olur,yemekler arasında yoğurt çorbası(Kırşehir aşı) , sulu köfte, pirinç pilavı, bamya ve kırşehir yöresine ait bir çok yemek bulunmaktadır. Kırşehirin eğlenceli müzikleriyle birlikte düğünde eğlenerek gelin ve damat dans yeteneklerin gösterir, gelin ve damata düğüne gelen misafirler eşlik eder. Düğünde gelin ve damat ortaya alınarak takı töreni başlar, misafirler takımlarını takar ve gelin ve damata destek olur. Düğün gecenin uzun saatlerine kadar devam eder. (HABER: FAHRETTİN TOKER)
İŞTE KAMAN’IN BİLİNMEYENLERİ (2)
Editör: Fahrettin Toker
Yorumlar