Nevşehir'in Avanos ilçesinde ilkokul yıllarında çırak olarak başladığı çanakçılıkta yıllarca emek veren 37 yaşındaki Ferda Derden, kurduğu atölyesinde topraktan kahve cezvesi de üretiyor.
Kapadokya'nın tarihi, kültürel ve doğal güzelliklerini görmeye gelen yerli ve yabancı konukların uğrak yerlerinden Avanos ilçesi, el sanatlarıyla tanınıyor.
İlçede irili ufaklı çok sayıdaki atölyede toprağa şekil veren ustalar, farklı çalışmalara imza atıyor. Cezveler, ebat ve işçiliğine göre 150 ila 500 liradan tüketiciyle buluşuyor.
İlçedeki çanak ustalarından Derden, uzun yıllar çıraklık ve kalfalık dönemlerinde toprağa şekil vererek aksesuar ürünler ortaya çıkarırken ürün yelpazesine kahve cezvesini ekledi.
İlkokul döneminde okuldan arta kalan vakitlerinde çanak ustalarına yardım ederek mesleğe giren Derden, 25 yıldır toprak kokulu atölyelerde çamura şekil veriyor.
Derden, AA muhabirine, deneme amaçlı ürettiği çanak kahve cezvesinin ilgi gördüğünü gözlemlediğini, daha sonra bu ürüne yöneldiğini belirtti.
Doğal topraktan el emeği ile üretilen cezvenin, içinde pişirilen kahveye topraksı aroma da kattığını, kahve müdavimlerinin bundan dolayı cezvelerini tercih ettiğini dile getiren Derden, siparişlere yetişmeye çalıştığını söyledi.
El emeği ile ürün ortaya çıkarmanın kendisini mutlu ettiğini, sanatını çok sevdiğini kaydeden Derden, "25 yıl önce üstadımızın yanına gide gele öğrendik ve kendimizi işin içinde bulduk. Şimdi de kendi atölyemizde uğraşıyoruz. Sanatımız burada yaklaşık 4 bin yıllık geçmişe sahip. Eskiden kullanılan tas, tabak yapılırken günümüzde tamamen dekorasyon ürünlere döndü ancak son dönemde talep doğrultusunda mutfak ürünleri yapılıyor. Fincan, bardak, yoğurt kabı, su testisi, güveç gibi ürünler ortaya çıkarılıyor." dedi.
İç piyasaya ve Arap ülkelerine gönderiyor
Her sabah geleneksel tezgahta kahve cezvesi üretmek için mesaiye başladığını, çırak bulamadığı için tüm aşamalarda kendisinin çalıştığını anlatan Derden, perakende satış yapan firmalara ürünlerini toptan verdiğini söyledi.
Belirli bir üretim hızına sahip olduğu için talepleri karşılamakta zorluk çektiğini belirten Derden, şöyle konuştu:
"Biz insanlara doğallığı yaşatmak amacıyla bunları üretiyoruz. Son 9-10 yıldır toprak cezveler talep görmeye başladı. Sipariş üzerine cezve üretiyoruz. Günlük 100-150 adet üretiyorum. Tamamen doğal, hem ateş üzerinde kullanılabilir hem ocakta kullanılıyor. Keyifli içim sağlayan bir ürün. İçinde kimyasal madde yok. Burada toprağı şekillendiriyoruz. Daha sonra 1000 derecede fırında pişiriyoruz. Sonra üzerinde renklendirme çalışması yapılarak tamamlayıp, yeniden fırında pişiriyoruz. Genelde iç piyasada değerlendiriyoruz ama talep oldukça Arap ülkelerine de gönderiyoruz."
Yozgat'ta kadın kooperatifi üyeleri yöresel ürünleri üretip satıyor
Yozgat'ın Sorgun ilçesine bağlı Bahadın beldesinde kurulan Bahadın Kadın Girişimi ve Üretim Kooperatifi üyeleri, ürettikleri kuru madımak, yufka ekmek, reçel, marmelat, erişte ve mantıyı satarak ev ekonomisine katkı sağlıyor.
Kooperatif Başkanı Sultan Şimşek, gazetecilere, 3 yıl önce kurulan kooperatifin 11 üyesi bulunduğunu söyledi.
Haziran ayında başkan seçildiğini belirten Şimşek, "Kadınlarımız kooperatifimizde günlük gözleme, katmer, yufka ekmek yapıyor. 11 üyemiz var. Üyelerimiz, kuruttukları madımağı, yaptıkları reçeli getirip burada satıyor. Kendilerine ek gelir sağlıyor. Ayın zamanda burada sosyalleşiyorlar. Özellikle ürünlerimizi yurt dışından gelen gurbetçiler satın alıyor." dedi.
Gözleme yapan 67 yaşındaki Münevver Kömüşdoğan da kooperatifte çalışarak, kendi emekleriyle kazanç elde ettiklerini söyledi.
Kömüşdoğan, hem çalışıp hem de güzel vakit geçirdiklerini dile getirerek, "Evde boş oturmaktansa burada çalışıp kazanç elde ediyoruz. Burada gözleme yapıyoruz, mantı ve erişte kesiyoruz, reçel yapıyoruz. Satışlar çok güzel. Eşimizin eline bakmıyoruz. Kocamızdan para istemiyoruz, istediğimiz gibi harcama yapıyoruz." diye konuştu.
Durdu Aktürk de kooperatifte gözleme ve yufka ekmek yapma işinde çalıştığını kaydederek, "Kooperatifte güzel vakit geçiriyoruz. Burada mutluyuz." ifadesini kullandı.
