17 Kasım Dünya Pre­ma­tu­re Günü

Kır­şe­hir İl Sağ­lık Mü­dü­rüDr. Ertan De­ğir­men­ci­oğ­lu 17 Kasım “Dünya Pre­ma­tü­re Günü” ne­de­niy­le basın açık­la­ma­sı yaptı.
Dr. De­ğir­men­ci­oğ­lu yap­mış ol­du­ğu basın açık­la­ma­sın­da şun­la­rı ifade etti:
“Sağ­lık­lı bir ya­şa­mın te­me­li, sağ­lık­lı bir ge­be­lik sü­re­ci ve son­ra­sın­da za­ma­nın­da ve sağ­lık­lı bir do­ğum­la baş­lar. Ancak dün­ya­da ve ül­ke­miz­de pek çok bebek ge­be­lik sü­re­ci ta­mam­lan­ma­dan, bek­le­nen za­man­dan önce yani pre­ma­tü­re doğ­mak­ta­dır. Nor­mal ge­be­li­ğin sü­re­si or­ta­la­ma 40 haf­ta­dır. Eğer bebek 37 haf­ta­dan daha önce do­ğar­sa pre­ma­tü­re bebek ola­rak kabul edi­lir. Doğum ne kadar erken olur­sa, sağ­lık­la il­gi­li risk­ler de o kadar art­mak­ta­dır. En yük­sek risk, 28 hafta al­tın­da doğan çok küçük pre­ma­tü­re be­bek­ler­de, orta de­re­ce­li risk ise; 28-31 hafta arası doğan sı­nır­da pre­ma­tü­re be­bek­ler­de­dir. En düşük risk ise, 32-36 haf­ta­lar ara­sın­da doğan sı­nır­da pre­ma­tü­re be­bek­ler­de­dir.​Prematü­re­li­ğin ne­den­le­ri in­ce­len­di­ğin­de bun­la­rın önem­li bir bö­lü­mü­nün yük­sek risk­li ge­be­lik­ler­den kay­nak­lan­dı­ğı gö­rül­mek­te­dir. Ay­rı­ca yok­sul­luk, küçük yaşta ge­be­lik, sık doğum, ye­ter­siz bes­len­me ve ye­ter­siz ge­be­lik ba­kı­mı gibi ne­den­ler­le pre­ma­tü­re bebek do­ğur­ma riski art­mak­ta­dır.
“Bu ne­den­ler­le doğum ön­ce­si ba­kı­mın ni­te­lik ve ni­ce­li­ği büyük önem ta­şı­mak­ta­dır. Özel­lik­le risk­li ge­be­lik­le­rin uygun şe­kil­de takip edil­me­si ve acil du­rum­lar­da uygun mü­da­ha­le­le­rin ya­pıl­ma­sı ve aynı şe­kil­de ye­ni­do­ğan dö­ne­min­den baş­la­na­rak be­bek­le­rin ya­kın­dan takip edil­me­si pek çok anne ve be­be­ğin ha­ya­tı­nı kur­tar­mak­ta­dır. Bu­nun­la bir­lik­te ya­pıl­ma­sı ge­re­ken tüm ya­şa­mı bo­yun­ca ka­dı­nın sağ­lık du­ru­mu­nun dü­zel­til­me­si­dir. Doğum ön­ce­si bakım hiz­met­le­ri, anne aday­la­rı­nın yakın ta­ki­bi, te­ta­no­za karşı ba­ğı­şık­la­ma, des­tek­le­yi­ci demir ve mik­ro­be­sin des­tek­le­ri, ye­ter­li iyot alı­mı­nın teş­vik edil­me­si, den­ge­li bir şe­kil­de pro­te­in ve ener­ji tü­ke­ti­mi­nin sağ­lan­ma­sı, ge­be­lik­te­ki en­fek­si­yon­la­rın tes­pi­ti ve te­da­vi­si, kan ba­sın­cı kont­ro­lü, em­zir­me eği­ti­mi­nin ge­be­lik­te ve­ril­me­si­ni içer­mek­te­dir. Bun­la­ra ek ola­rak pre­ma­tü­re ba­kı­mı­nın iyi­leş­ti­ril­me­si için eği­tim­li insan gü­cü­nün art­tı­rıl­ma­sı ve ye­ni­do­ğan yoğun ba­kım­la­rın güç­len­di­ril­me­si­ne yö­ne­lik ça­lış­ma­lar sür­dü­rül­mek­te­dir.
Çoğul ge­be­lik­ler­de de ge­nel­lik­le erken doğum olur. Bebek sa­yı­sı art­tık­ça ge­be­lik sü­re­si kı­sa­lır. İkiz fe­tus­lar­da ge­be­lik haf­ta­sı 35 haf­ta­lık iken doğum oranı nor­mal­den iki kat, 33 haf­ta­lık doğum oranı üç kat, 29 haf­ta­lık doğum oranı ise 4 kat daha faz­la­dır. Erken do­ğu­mun ne­de­ni, rahim içi hac­min bü­yü­me­si ve doğum ka­na­lı­nın ge­niş­le­me­si­dir. Ül­ke­miz­de çoğul ge­be­lik­ler % 2,3 ora­nın­da gö­rül­mek­te­dir.Dünya Sağ­lık Ör­gü­tü ta­ra­fın­dan ül­ke­le­rin pre­term doğum oran­la­rı­nın %5-18 ara­sın­da de­ğiş­mek­te ol­du­ğu ifade edil­mek­te­dir. Yine Dünya Sağ­lık Ör­gü­tü ve­ri­le­ri­ne göre dünya ge­le­nin­de yılda 15 mil­yon bebek pre­ma­tü­re ola­rak doğ­mak­ta ve bunun so­nu­cu ola­rak 1 mil­yo­nun üze­rin­de bebek bir ya­şı­nı ta­mam­la­ya­ma­dan öl­mek­te­dir. Ül­ke­miz­de pre­ma­tü­re doğum ora­nı­nın yıl­lar için­de ben­zer bir seyir iz­le­di­ği gö­rül­mek­te­dir. 2021 yı­lın­da 127.687 be­be­ği­miz ha­ya­ta erken baş­la­mış­tır. Bu da be­bek­le­ri­mi­zin %12,2’sini oluş­tur­mak­ta­dır. Bu be­bek­le­rin %88,5’i 32-36 haf­ta­lık iken, %11,5’i 32 haf­ta­nın al­tın­da dün­ya­ya gel­miş­tir.
“Gö­rül­dü­ğü üzere, tüm dün­ya­da ol­du­ğu gibi ül­ke­miz­de de her yıl kolay in­ci­ne­bi­lir çok sa­yı­da ye­ni­do­ğan dün­ya­ya gel­mek­te­dir. Bu be­bek­le­ri­miz organ ve doku sis­tem­le­ri ye­te­rin­ce ge­liş­me­den doğ­duk­la­rı için, nor­mal sü­re­le­rin­de doğ­muş olan be­bek­le­re göre öğ­ren­me ve dav­ra­nış bo­zuk­luk­la­rı, se­reb­ral­pal­si, al­gı­sal ek­sik­lik, en­fek­si­yon­lar ve kro­nik has­ta­lık­lar açı­sın­dan daha yük­sek risk­le­re maruz kal­mak­ta­dır­lar. Ay­rı­ca pre­ma­tü­re bebek aile­le­ri de, duy­gu­sal, tıbbi ve mali so­run­lar­la başa çık­mak zo­run­da kal­mak­ta­dır. Ancak, pre­ma­tü­re be­bek­le­rin hem birey ola­rak ken­di­si­ne, hem aile­si­ne, hem de top­lu­ma yan­sı­yan bu prob­lem­le­ri­nin önem­li bir kıs­mı­nın, alı­na­cak ted­bir­ler­le ve uygun mü­da­ha­le­ler­le ön­le­ne­bi­lir ol­du­ğu bi­li­nen bir ger­çek­tir. Bun­lar aynı za­man­da sağ­lık­lı bir ge­be­lik sür­dür­mek için de ge­rek­li­dir:
“Ge­be­lik plan­la­dı­ğı­nız­da ve ge­be­li­ği­niz bo­yun­ca aile he­ki­mi­niz ya da bir kadın doğum uz­ma­nı­na kont­rol­le­ri­ni­zi dü­zen­li ola­rak yap­tı­rın.He­ki­mi­ni­ze sağ­lık geç­mi­şi­niz­le il­gi­li bil­gi­le­ri doğru ve ek­sik­siz verin.​Ge­be­lik plan­la­dı­ğı­nız­da ya da ge­be­li­ği­ni­zi fark et­tik­ten sonra en kısa sü­re­de si­ga­ra­yı bı­ra­kın. Aile he­ki­mi­niz ve Si­ga­ra Bı­rak­ma Po­lik­li­nik­le­ri, size bu ko­nu­da des­tek ola­cak­lar­dır.Alkol al­ma­yın, uyuş­tu­ru­cu ve ba­ğım­lı­lık ya­pı­cı diğer mad­de­le­ri kul­lan­ma­yın.
Sizin için re­çe­te edil­me­miş her­han­gi bir ilacı kul­lan­ma­yın.Sizin ve be­be­ği­ni­zin sağ­lı­ğı­nı ko­ru­mak için, al­dı­ğı­nız tüm ilaç­lar hak­kın­da he­ki­mi­niz­le gö­rü­şün.Ge­be­li­ği­niz bo­yun­ca uygun mik­tar­da kilo alın. Sizin için doğru olan kilo alım mik­ta­rı­nı ge­be­li­ği­ni­zi takip eden he­ki­mi­niz size söy­le­ye­cek­tir. Ye­ter­li ve den­ge­li bes­len­me­ye özen gös­te­rin.İyi bir doğum ön­ce­si bakım her anne adayı için çok önem­li­dir. Ancak; 17 yaş al­tın­da, 35 yaş üs­tün­de ve çoğul ge­be­lik ya­şı­yor­sa­nız daha da önem­li­dir.Ağır iş­ler­den ve ağır kal­dır­mak­tan ka­çı­nın. Uzun süre ayak­ta kal­ma­yın.Müm­kün ol­du­ğun­ca ha­ya­tı­nız­da st­re­si azal­tın. Fi­zik­sel ola­rak ha­re­ket­li olmak, ye­ter­li ve den­ge­li bes­len­mek, nefes tek­nik­le­ri gibi ra­hat­la­ma yol­la­rı, st­res­le mü­ca­de­le­niz­de et­ki­li ola­cak­tır.Gebe Bil­gi­len­dir­me Sı­nıf­la­rı­na ka­tı­lın.Müm­kün ol­du­ğun­ca en­fek­si­yon­lar­dan ka­çı­nın, bunun için ki­şi­sel hij­ye­ni­ni­ze ve tü­ket­ti­ği­niz gı­da­la­rın hij­ye­ni­ne dik­kat edin, ka­la­ba­lık or­tam­lar ve hasta ki­şi­ler­den sa­kı­nın.Geç­mi­şi­niz­de pre­ma­tü­re doğum varsa ve tek­rar ge­be­lik plan­lı­yor­sa­nız, mut­la­ka bir sağ­lık ku­ru­lu­şu­na baş­vu­run.Rahim ağzı yet­mez­li­ği­niz varsa kadın doğum uz­ma­nı­nı­zın yön­len­dir­me­si doğ­rul­tu­sun­da te­da­vi­ni­zi yap­tı­rın.Anne ada­yın­da­ki bazı kro­nik has­ta­lık­lar düz­gün şe­kil­de te­da­vi edil­mez­ler­se pre­ma­tü­re do­ğu­ma sebep ola­bi­lir. Bu has­ta­lık­lar için ha­mi­le­li­ği­niz ön­ce­si ve sı­ra­sın­da dü­zen­li kont­rol­le­ri­ni­zi yap­tı­rın ve te­da­vi­le­ri­ni­ze uyun.​Hangi risk fak­tör­le­ri­ne sahip ol­du­ğu­nu­zu bilin.​Her­han­gi bir ne­den­le do­ğu­mu­nu­zun bek­le­nen za­man­dan önce ger­çek­leş­me­si için bir ta­lep­te bu­lun­ma­yın. Be­be­ği­niz ve sizin için en sağ­lık­lı­sı za­ma­nın­da ve nor­mal doğum yap­mak­tır.Bu­nun­la bir­lik­te erken doğum bir has­ta­lık ola­rak al­gı­lan­ma­ma­lı­dır. Pre­ma­tü­re be­bek­ler­de nor­mal bir ge­li­şim sü­re­ci ge­çi­re­bi­lecek, üret­ken ve sağ­lık­lı bir yaşam ka­pa­si­te­si­ne sa­hip­tir, sa­de­ce bu ka­pa­si­te­yi kendi baş­la­rı­na ha­re­ke­te ge­çir­me ye­te­ne­ği­ne sahip de­ğil­ler­dir. Bu nok­ta­da aile­le­re, sağ­lık ça­lı­şan­la­rı­na ve po­li­ti­ka ya­pı­cı­la­ra büyük so­rum­lu­luk­lar düş­mek­te­dir. Dünya ile bir­lik­te ül­ke­miz­de de pre­ma­tü­re ba­kı­mın­da bilgi ve tek­no­lo­jik ge­liş­me­le­re pa­ra­lel ola­rak, bu be­bek­le­ri­mi­zin ya­şa­tıl­ma­sı ve sağ­lık­lı bi­rey­ler ola­rak top­lu­ma ka­zan­dı­rıl­ma­sı sağ­lan­mak­ta­dır.Dünya Pre­ma­tü­re Günü, pre­ma­tü­re be­bek­le­rin ya­şa­dık­la­rı sı­kın­tı­la­ra dik­kat çek­mek, top­lum­da pre­ma­tü­re­lik hak­kın­da far­kın­da­lık ya­rat­mak ve bi­linç dü­ze­yi­nin art­ma­sı­nı sağ­la­mak ama­cıy­la dün­ya­da ol­du­ğu gibi her yıl ül­ke­miz­de de kut­lan­mak­ta­dır.”(HABER MER­KEZİ)