Medicana Sağlık Grubu Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Nafiz Koçak, “Park, bahçe, bağ, tarla, gibi alanlarda özellikle riskli kabul edilen bölgelerde bulunanların kene ısırmasına karşı mutlaka kişisel önlem alması gerekir.” dedi.
Hastaneden yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen Koçak, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi'nin 2015'ten beri büyük salgınlara neden olma olasılığı en yüksek olan bulaşıcı hastalıklardan biri olarak kabul edildiğini belirtti.
Şu anda hastalığın Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi potansiyeli olan öncelikli bir hastalık olarak listelendiği kaydedilirken özellikle riskli kabul edilen bölgelerde derinin açıkta kalmaması ve kollar ve bacakların mutlaka kapatılacak şekilde önlem alınması gerektiği vurgulandı.
KIRIM-KONGO KANAMALI ATEŞİ NEDİR?
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi’nin (KKKA), insanlara enfekte kenelerin ısırmasıyla veya enfekte insanlardan ve çiftlik hayvanlarından alınan kan veya dokularla doğrudan temas yoluyla bulaşan viral kene kaynaklı bir hastalık olarak tanımlandığını aktaran Koçak, “KKKA’'ya insanlar çoğunlukla kene ısırmaları veya enfekte çiftlik hayvanlarının taşınması ve kesilmesi yoluyla enfekte olurlar. Bulaşma yolları kene ısırması, virüse kan ve kan hücresi ürünleri ile temas, anneden bebeğe yatay geçiş ve enfekte et ile temastır. KKKA, çok sayıda hayvan türünü enfekte edebilir, ancak yalnızca insanlar ciddi bir hastalık geliştirir. Açık hava etkinlikleri yapan kişiler, çiftlik hayvanlarıyla yakın teması olanlar risk grubundadır.” ifadelerini kullandı.
- BELİRTİLERİ NELER?
Belirtilerinin başında ani ve yüksek ateş (39-41 °C), baş ağrısı, miyalji, baş dönmesi, boyun ağrısı ve sertliği, sırt ağrısı, gözlerde ağrı ve ışığa karşı aşırı hassasiyet (fotofobi) olduğunu vurgulayan Koçak, “Boğaz ağrısı, karın ağrısı, mide bulantısı, kusma ve ishal eşlik edebilir. Yüz, boyun ve göğüste kızarıklık, konjestifsklera ve konjonktivit ve sarılık gelişebilir. Şiddetli vakalarda ruh ve duyusal algıda değişiklikler olabilir. Karaciğer büyümesi (Hepatomegali) ve dalak büyümesi (splenomegali) olabilir. Peteşi, mukoza zarlarında ve ciltte genişlemiş ekimozlar, epistaksis, melena, hematemez, hematüri ve hemoptizi, enjeksiyon bölgelerinden kanama olabilir. Zaman zaman vajina, rahim ve beyin gibi diğer bölgelerden kanama olabilir. Kontrolsüz kanama, karaciğer hasarı, enflamatuar bağışıklık tepkileri ve ciddi vakalarda yaygın damar içi pıhtılaşma, şok ve araştırmalara göre neredeyse yüzde 50 oranında ölümcül seyrettiği tespit edilmiştir.” açıklamasında bulundu.
Koçak, tarla, bağ, bahçe, orman ve piknik alanları gibi kene yönünden riskli alanlara gidilirken, mümkün olduğu kadar vücudu örten giysiler giyilmesi gerektiğinin altını çizerek, “Pantolon paçaları çorapların içerisine sokulmalı ve ayrıca kenelerin elbise üzerinde rahat görülebilmesi için açık renkli kıyafetler tercih edilmelidir.” değerlendirmesinde bulundu.
KİŞİLER KENEYİ ÇIKARIRKEN NELERE DİKKAT ETMELİ?
Vücutta kene görüldüğü zaman hemen çıkarılması gerektiğini belirten Koçak, şunları aktardı:
“Ama çıplak elle kesinlikle keneyle temas etmememiz gerekiyor. Keneyi koparmadan vücut bütünlüğü bozulmadan hızlı bir şekilde çıkarmamız önemli. Keneye elle temas, keneyi yakmak, sigara basılması, kolonya dökmek, birtakım sıvı yağ içeriklerinin boca edilmesi ya da dökülmesi gibi hususlar kesinlikle zararlı.
Bunlar keneyi irrite etmek suretiyle potansiyel olarak taşıyabileceği Kırım Kongo Kanamalı Ateş Virüsü, Lyme Hastalığı ya da diğer bakteriyel hastalık etkenleri gibi birtakım mikrobiyal ajanları o bireye bulaştırması riskini beraberinde getirdiği için kesinlikle önerilmemektedir.”
Koçak sözlerini şöyle tamamladı:
“Bir keneyi güvenli bir şekilde çıkarmak için gerçekten ihtiyacınız olan tek şey bir çift sivri cımbız ve sağlam bir gözdür. Sivri cımbızlar, kaşlarınızı almak için kullandığınız tipik ev cımbızları değildir. Keneler, haşhaş tohumları kadar küçük olabilir. Normal cımbız kullanırsanız, onları yırtabilirsiniz. Kene ısırığının etrafındaki alanı temizleyin. Cımbızı derinin üzerine, kenenin kafasına mümkün olduğunca yakın tutun. Yavaş ve sağlam bir şekilde yukarı çekin. Sarsmayın veya bükmeyin; düz, sabit basınç uygulayın. Isırık bölgesini tekrar ve ellerinizi alkol veya sabun ve su ile temizleyin. Kenenin bir kısmı ciltte kalırsa endişelenmeyin. Sonunda kendi kendine çıkacaktır. Kendiniz çıkartma konusunda endişe yaşıyorsanız mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmelisiniz.” (ANKARA, AA)
